نسیم رویش پایگاه خبری جمعیت رویش های انقلاب اسلامیشاید این مطالب برایتان مفید باشد
به گزارش ایرنا تظاهر به نیازمندی را می توان از اصلی‌ترین دلایل انجام تکدی‌گری دانست، چرا که در بیشتر موارد افراد تنها تظاهر به نیازمندی می کنند و با سوء استفاده از احساسات مردم در پی کسب درآمد میلیونی هستند و به هیچ وجه حاضر به ترک این کار نیستند، چرا که درآمد این کار در بیشتر موارد با حقوق ماهیانه چند کارمند برابری میکند.
شهر بیرجند به عنوان مرکز استان خراسان جنوبی مصون از آسیب تکدی‌گری نیست گداهای این شهر رده‌های سنی مختلف دارند از بچه هفت ساله گرفته تا پیرمرد ۸۰ ساله همواره در چهارراه ها، پمپ بنزین‌ها، داروخانه‌ها یا معابر و خیابان‌ها دست به سوی شهروندان برای تکدی‌گری دراز می‌کنند.البته برخی معلول واقعی اند اما عده ای هم ادای معلولان را در می‌آورند.
پرده اول: گدای تخم مرغ
نسخه دارو را در دست گرفته‌ام همچنان که نگران فرزند تب دارم هستم با عجله وارد داروخانه می‌شوم، بعد از مدتی انتظار داروها را خریده و خارج می‌شوم؛ ناگهان مرد جوان مقابلم سبز می‌شود.
با عجز والتماس می‌خواهد به حرفهایش گوش دهم بدون معطلی شروع به توضیح دادن میکند« خانم! خانم ! تو رو خدا گوش کن من گدا نیستم پول نمی‌خواهم از شما، فقط یک مقدار تخم مرغ از این مغازه برایم بخرید بچه‌هایم گرسنه هستند خودم هم مریضم نمی‌توانم کار کنم.»
نگاهی به قیافه‌اش می اندازم سنش به حدود ۳۰ سال می‌خورد در ذهن می‌گویم چرا جوانی با این قد و قامت باید گدایی کند یعنی هیچ کاری نیست که در توان این جوان باشد؟ دوباره به یاد بچه تب دارم در ماشین می افتم سریع از او و درخواستش عبور می‌کنم.
داخل خودرو یادم افتاد که باید از داروخانه ماسک هم می‌خریدم همسرم را برای خرید مجدد، راهی داروخانه کردم وقت بازگشت با عصبانیت سوار بر خودرو شد و زیر لب غرولندی زد وقتی علت عصبانیتش را جویا شدم گفت« مردک فکر میکند نفهم هستم یک کیسه پر از شانه‌های تخم مرغ پشت دیوار روی هم گذاشته باز با وقاحت تمام می‌خواهد که برایش تخم مرغ بخرم».
با تعجب گفتم همان مرد گدا را می‌گویی؟ گفت « بله دیروز هم آمدم همینجا بود برایشان نیم کیلو تخم مرغ خریدم باز امروز همان کلک را می‌زند از پیرمرد دست فروش کنار داروخانه که پرسیدم می‌گوید کار هر روزش همین است تخم مرغ‌هایی که مردم برایش می‌خرند را میبرد به یک مغازه دیگر می‌فروشد و آخر شب پولش را به جیب می‌زند.
پرده دوم: کودکان فروشنده
ساعات پایانی شب است هوا بسیار سرد شده پشت ردیفی از خودروها در صف پمپ بنزین منتظر هستم اما ناگهان پسر بچه ای با یک کارتن کیک به پشت شیشه می‌زند و درخواست خرید دارد دستانش از سرما قرمز شده چشم‌هایش هم سوسو می‌زند اما همچنان برای خرید سماجت دارد.
برخی از خودروها شیشه را پایین می‌دهند و بدون خرید مبلغی پول کف دستش می‌گذارند خوشحال کارتن کیک را به سمت خودروی میبرد.
پرده سوم: گدایی با نسخه دارو
با نسخه ای در دست جلوی داروخانه ایستاده است، زن نسبتا جوانی که مدعی است برای پول داروی فرزندش از مردم کمک می‌خواهد و گدا نیست.
وقتی می‌خواهم پول نسخه اش در داروخانه را حساب کنم نمی‌پذیرد و اصرار دارد فقط پول دارو را به خودش بدهم.
سوار اتوبوس که می‌شوم گدای اتوبوسی هم وسط راهرو به راه می‌افتد مرد جوانی که اعتیاد از چهره اش می‌بارد و در حالی که نسخه ای در دست دارد از مسافران اتوبوس درخواست کمک میکند و می‌گوید همسرش در بیمارستان بستری است و او نیازمند پول برای ترخیص است.
این مرد همان کسی است که چند هفته پیش هم همین نقش را در یکی از مسیرهای دیگر سطح شهر بازی می‌کرد!
پرده چهارم: آرامستان در تسخیر متکدی‌ها
عصر روز پنجشنبه است تازه به آرامستان رسیده ایم سر مزار پدر و پدر بزرگ شروع به خواندن فاتحه می‌کنم.
حمد به نیمه نرسیده گدای اولی از راه می‌رسد اول نام میت را از روی سنگ قبر می‌خواند و برای او طلب بخشش میکند به او شیرینی و میوه تعارف می‌کنم تا می‌فهمد پولی در کار نیست شروع به لعن و نفرین میکند! و از کنار ما دور می‌شود.
در همین حین پسر و دختری نوجوان در حالی که کیسه ای به پشت دارند از راه می‌رسند هنوز فاتحه به سر نرسیده است تقاضای کمک می‌کنند از آنها سراغ پدرشان را می‌گیرم می‌گویند پدرمان از کار افتاده و در خانه است ما مجبور به کار هستیم کار که نه البته گدایی!
گداها همینطور مثل مور و ملخ از راه می‌رسند در سایزها و جنس های مختلف! در آرامستان بیرجند هیچکس از دست متکدیان آرامش ندارد،نه زنده‌ها و نه مرده ها!
پرده پنجم: درآمدهای میلیونی از یک چهارراه
مجتمع فوریتهای خدمات اجتماعی شهرداری بیرجند- بخش نگهداری متکدیان- زن جوان با راهنمایی نگهبان از یک اتاق بیرون می آید از او می‌پرسند حاضر به مصاحبه هستی؟ خنده ای به لب دارد دستی به سر و رویش می‌کشد و مقابلم می‌نشیند. دلیل گدایی کردن را، نداری، بیچارگی، بیکاری و به دست آوردن پول مواد عنوانی میکند، خرج روزانه خرید موادش ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان است اما از گدایی روزی ۵۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان کاسبی میکند.
نبود فرهنگ کار عامل اصلی تکدی گری
یک کارشناس مسایل اجتماعی معتقد است که در شهر بیرجند تکدی‌گری سازمان یافته نداریم بلکه آنچه اتفاق می افتد خانوادگی یا توسط گروهی از سالمندان است که به دلایل مختلف دست به گدایی می زنند.
دکتر محمد علی طالبی یکی از دلایل تکدی‌گری را نبود فرهنگ کار دانست و افزود: همانطور که فرهنگ کار در بین دانش آموختگان نیست در بخش افراد عادی هم با این مشکل مواجه هستیم لذا این مسئله باعث می‌شود که افراد با وجود اینکه کار هست اما دست به شغلی نمی‌زنند و ساده ترین راه را برای تکدی گری انتخاب می‌کنند.
وی ادامه داد:البته تکدی گری یک بحث دو سویه است یعنی یک روی سکه تکدی گره فرد کمک دهنده بوده که در رواج تکدی گری نقش دارد لذا این کنش به خاطر رویکرد مذهبی که در استان وجود دارد باعث افزایش تعداد متکدیان می‌شود.
عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور بیرجند گفت: همچنین افراد از نهادها و موسسات خیریه مختلف عملکرد مستقیمی نمی‌بینند که کمک‌های خود را به این نهادها دهند لذا می‌خواهند مستقیم به فرد نیازمند کمک کنند پس روز به روز آمار متکدیان بیشتر می‌شود.
وی اظهار کرد: همچنین به خاطر درآمد بالا و زحمت کم مسئله تکدی گری سهل الوصول تری از هر شغلی دیگری است لذا هنوز مسئولان نتوانستند این آسیب را در شهر بیرجند حل کنند.
طالبی با اشاره به قانون حبس متکدیان هم گفت: برخی از متکدیان عمدا زمستان دست به تکدی گری می‌زنند تا مجازات حبس برای آن رقم بخورد و اینگونه به یک محیط گرم راه یابند لذا در بین این گداها مهاجران روستایی دیده می‌شود که اغلب از مناطق مرزی به مرکز استان آمده و دست به تکدی گری می‌زنند.
جمع آوری ۳۰۰ متکدی در بیرجند
آنطور که مسئول مجتمع فوریتهای خدمات اجتماعی شهرداری بیرجند آمار می دهد از ابتدای امسال تا تاکنون، ۳۰۰ متکدی زن و مرد از شهر بیرجند جمع آوری و به مجتمع فوریتهای خدمات اجتماعی برای تعیین تکلیف منتقل شدند.
منصوره امیرآبادی افزود: ۱۶۲ نفر از این متکدیان زن و مابقی مرد بوده‌اند که آمار نسبت به مدت مشابه سال قبل بیش از ۴۳ درصد رشد داشته است.
وی با اشاره به اینکه متکدیان بعد از جمع‌آوری برای تعیین تکلیف تحویل ارگان‌های دیگر می‌شوند ادامه داد: ۲۷ متکدی تحویل خانه سالمندان بهزیستی، یک نفر تحویل کمیته امداد، ۲۰ نفر تحویل دستگاه قضایی و ۱۴۵ نفر هم راهی کمپ ترک اعتیاد شدند.
مسئول مجتمع فوریتهای خدمات اجتماعی شهرداری بیرجند ادامه داد: ۵۶ نفر از این متکدیان خانواده داشته‌اند که به بستگان تحویل شدند ۲ نفر با تعهد آزاد شده و ۱۷ نفر هم به بیمارستان اعزام شده‌اند.
وی از وجود ۲ نفر اتباع خارجی در بین متکدیان جمع آوری شده خبر داد و گفت: این افراد برای تعیین تکلیف تحویل دفتر اتباع خارجی شده‌اند.
امیرآبادی با اشاره به اجرای ۲ طرح ضربتی جمع آوری متکدیان در سطح شهر ادامه داد: این طرح‌ها در آبان و آذر اجرایی و ۸۰ نفر جمع آوری شدند که بیشتر متکدیان زن بوده‌اند.
وی مشارکت مردمی در کمک نکردن مالی به متکدیان را الزامی دانست و افزود: اجرای برنامه‌های فرهنگی، رصد مستمر آسیب‌های اجتماعی و شناسایی نقاط آسیب خیز و بحران‌زای اجتماعی نیز از ضروریات است.
حل معضل تکدی گری، نیازمند مراکز تخصصی نگهداری
دادستان مرکز خراسان جنوبی هم ایجاد مراکز تفکیکی به ویژه برای کودکان و زنان متکدی را یک ضروری جدی در بیرجند دانست و گفت: ما به دنبال راه‌اندازی مراکز تخصصی برای نگهداری و توانمندسازی متکدیان و آسیب‌دیدگان اجتماعی هستیم؛ اما محدودیت‌های مالی و اعتباری یکی از چالش‌های اصلی در این مسیر است.
حجت الاسلام علی نسائی زهان ادامه داد: کودکان کار و متکدی، بخش دیگری از این معضل هستند؛ بسیاری از این کودکان تحت مدیریت یا استثمار افرادی دیگر قرار دارند که آنها را برای گدایی به خیابان‌ها می‌فرستند.
وی یادآور شد: برخی از این کودکان حتی برای تأمین مواد مخدر والدین خود مجبور به کار در خیابان‌ها می‌شوند؛ این وضعیت به‌هیچ‌وجه قابل‌قبول نیست و نیازمند ورود جدی نهادهای حمایتی و نظارتی است.
دادستان بیرجند ادامه داد: برای ریشه‌کن کردن این معضل، راه‌حل‌های فرهنگی در کنار اقدامات قهری باید مورد توجه قرار گیرد؛ از مردم نیز انتظار داریم که کمک‌های خود را از طریق نهادهای معتبر مانند کمیته امداد یا بهزیستی انجام دهند و از دادن پول نقد به متکدیان پرهیز کنند؛ این کار نه تنها به حل معضل کمک نمی‌کند، بلکه به تشدید آن منجر می‌شود.
وی تأکید کرد: از مردم انتظار داریم که با آگاهی بیشتری به نیازمندان واقعی کمک کنند و فریب این افراد متکدی که ظاهر نیازمندانه دارند و در واقع از منابع مالی خوبی برخوردار هستند، نخورند؛ تکدی‌گری نباید به یک راه کسب درآمد برای افراد متجاهر تبدیل شود و باید راه‌حل‌های اجتماعی و قانونی برای ریشه‌کن کردن این معضل ارائه شود.
حراج آبرو در کاسه گدایی
کارشناسان مذهبی نیز معتقد هستند که تکدی‌گری یک امر مذمت شده در دین اسلام بوده و اشخاصی که گدایی می‌کنند در واقع آبروی خود را به تاراج می‌گذارند.
در همین خصوص یک کارشناس مذهبی در خراسان جنوبی معتقد است که تکدی گری و درخواست چیزی از دیگران جزو کارهایی محسوب می‌شود که بسیار در دین اسلام مورد مذمت قرار گرفته است.
حجت الاسلام احمد رضایی با اشاره به اینکه انسان سرا پا نیاز است ادامه داد: برخی از انسان‌ها ممکن است نیاز مادی داشته باشند اما باید از خداوند درخواست کنند که روزی آنها را زیاد کند.
وی با تاکید بر اینکه درخواست از دیگران یا تکدی‌گری در صورت بی نیازی حرام است ادامه داد: شخص متکدی اگر با آن پول به سفری برود نماز را باید کامل بخواند.
مسئول دفتر نمایندگی ولی فقیه در بنیاد مسکن انقلاب اسلامی خراسان جنوبی یادآور شد: کسی که گدایی میکند در واقع بالاترین سرمایه خود که آبروی او است به تاراج می‌گذارد و خودش را در میان افراد جامعه بی آبرو میکند.
وی گفت: اینطوری نه تنها خود فرد بی آبرو می‌شود بلکه در واقع به بنیان خانواده خود هم آسیب می‌رساند لذا فامیل و یک قبیله را زیر سوال میبرد چون هیچ جا اجازه داده نشده از دیگران چیزی بخواهیم گرچه موارد خاص و ضروری استثنا است.
حجت الاسلام رضایی ادامه داد: اما شخص نیازمند باید با شرایط و ضوابط درخواست خود را مطرح کند و به افرادی که تمکن مالی دارند سفارش شده که از اموال خود به دیگران کمک کنند.
وی با بیان اینکه اگر به افراد عزتمند و آبرومند کمک شود شخصیت آنها حفظ شده و ادای دین محسوب می‌شود افزود: وقتی این زنجیره در بین اجتماع و مردم حفظ شود ما فرد فقیری نخواهیم داشت زیرا افرادی داریم که با سیلی صورت خود را سرخ نگه می‌دارند اما آبروی خود را خرج مسایل مادی نمی‌کنند و در دین اسلام تاکید شده که برای روزی حلال باید تلاش کرد.
منبع
