مریم ژاله روز چهارشنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: یکی از مهمترین چالشها در این زمینه، غفلت والدین از نظارت بر رفتار آنلاین (برخط) و حضور کودکان در فضای مجازی است که بهطور مستقیم بر سلامت روانی، اجتماعی و تحصیلی آنان تأثیر میگذارد.
وی اظهار داشت: فضای مجازی میتواند ابزار قدرتمندی برای یادگیری و رشد کودکان باشد اما غفلت والدین از نظارت بر آن عواقب جبرانناپذیری برای آنها به همراه خواهد داشت.
این مدرس آموزش خانواده افزود: والدین با استفاده از روشهای مؤثر نظارتی و برقراری ارتباط مؤثر با کودکان میتوانند کمک کنند تا از فضای مجازی بهطور سالم و مفید بهرهبرداری شود و آسیبها به حداقل برسد.
آسیبهای جسمی و روانی فضای مجازی بر کودکان
این روانشناس درباره تاثیر فضای مجازی بر کودکان گفت: فضای مجازی با تمام مزیتهای خود بهراحتی میتواند به محلی برای گمراهی و آسیب جسمی و روانی کودکان تبدیل شود.
ژاله افزود: دسترسی آسان به محتوای نامناسب، شبکههای اجتماعی خطرناک و انبوه اطلاعات نامتناسب با سن کودک و ارتباط با افراد ناشناس از جمله خطرهای اصلی فضای مجازی برای کودکان است.
معاون فرهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان اصفهان تصریح کرد: در این فضا احتمال اینکه کودکان در معرض انواع تهدیدهای روانی و اجتماعی همچون کمبود اعتماد به نفس، اضطراب و حتی افسردگی قرار گیرند، وجود دارد.
به گفته وی، استفاده زیاد از اینترنت میتواند موجب کاهش تعامل اجتماعی واقعی و روابط خانوادگی و دوستانه، ضعف بینایی و وارد شدن آسیب جسمی به مهرههای گردن، ستون فقرات و دیگر اعضای بدن شود.
وی تاکید کرد: نظارت و مدیریت والدین بر فعالیت فرزندان در فضای مجازی ضروری است زیرا به حفظ امنیت آنلاین (برخط) و درک درست کودکان در استفاده مسوولانه از این فضا کمک میکند.
ژاله افزود: فضای مجازی در کنار تهدیدهایی که دارد فرصت مناسبی برای آموزش و رشد است بنابراین والدین باید با آگاهی از خطرهای موجود بهطور فعال در این فضا حضور داشته باشند و نقش مهمی در هدایت و محافظت از کودکان ایفا کنند.
راهکارهای نظارت بیشتر بر استفاده کودکان از فضای مجازی
این روانشناس با اشاره به راهکارهای مؤثر والدین برای نظارت بر استفاده کودکان از فضای مجازی گفت: یکی از این راهکارها، «گفت و گو و آگاهیدهی» است که والدین باید بهطور منظم با فرزندان خود درباره استفاده از اینترنت صحبت کنند، خطرهای آن را توضیح دهند و کودکان خود را با مفهوم مسوولیتهای آنلاین (برخط) آشنا کنند.
وی، راهکار دوم را «محدودیت زمانی» عنوان کرد و افزود: تعیین محدودیتهای زمانی برای استفاده از اینترنت بهویژه در شب میتواند به بهبود کیفیت خواب و جلوگیری از اعتیاد به فضای مجازی کمک کند، والدین باید برای کودکان زیر ۱۰ سال، زمان و حجم اینترنت مصرفی را بهصورت روزانه، هفتگی و ماهیانه مشخص کنند.
این مدرس آموزش والدین، «استفاده از نرمافزارهای فیلتر و نظارتی» را راهکار دیگری در این زمینه دانست و اظهار کرد: ابزارهای فیلترینگ و نرمافزارهای نظارتی میتوانند محتوای نامناسب را مسدود و تاریخچه مرورگر را کنترل کنند.
ژاله، «تشویق به استفاده مثبت» را نیز راهکار دیگری برای نظارت والدین بر استفاده کودکان از فضای مجازی عنوان و اضافه کرد: والدین باید کودکان را به استفاده سازنده از اینترنت مانند جستجو برای مطالب آموزشی یا یادگیری برخط (آنلاین) تشویق کنند.
وی تصریح کرد: یکی از راهکارهای مناسب برای پیشگیری از اعتیاد اینترنتی و وقت گذرانی بیش از حد کودکان در فضای مجازی، زمینهسازی و ترغیب کودکان به انجام فعالیتهای جایگزین متناسب با استعداد و علاقه آنها شامل هنری، ورزشی، کتابخوانی و بازی های فکری و جسمی است.
این روانشناس کودک و نوجوان خاطرنشان کرد: ارتقای سواد رسانه، لازمه نظارت غیرمستقیم والدین بر فعالیتهای برخط کودکان است.
منبع