
«بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله ربالعالمین
در بحث قرآن بعضی میگویند که قرآن را فقط خواص میفهمند؛ منظور از خواص نیز اهل بیت(ع) هستند در حالی که اینگونه نیست، چراکه خداوند در قرآن افراد زیادی را خطاب قرار میدهد و مثلاً میگوید: یا ایهاالکافرون و یا ایهااللذین آمنوا در نتیجه همه مردم مخاطب قرآن هستند.
در روایت است که همه مردم مخاطب هستند، «فَمَنْ زَعَمَ أَنَّ كِتَابَ اللَّهِ مُبْهَمٌ فَقَدْ هَلَكَ وَ أَهْلَك» (بحارالانوار، ج 89، ص 90) هرکس بپندارد که کتاب خدا مبهم است، هم خود هلاک شده و هم دیگران را به هلاکت افکنده است. عدهای میگویند که ما به قرآن کاری نداریم، چون مبهم است، در حالی که قرآن مثل دریاست و هر کسی به قدر بضاعت و ظرفیت خود از این دریا بهره میبرد. عدهای به تماشای دریا مینشینند، عدهای در آن شنا میکنند و عدهای هم با راه انداختن کشتی تجاری از آن نفع میبرند و عدهای هم در کسوت غواص به اعماق آن میروند. پس اینکه بگوییم هرکس غواص نیست، پس نباید به دریا برود، حرف غلطی است.
نگاهها به قرآن متفاوت است و نگاهی که مثلاً ائمه و بزرگان دین به قرآن دارند با عوام متفاوت است؛ علما و مراجع از قرآن چیزی را میفهمند که مردم عادی آن را نمیفهمند. شخصاً به محضر یکی از مراجع شرفیاب شدم و ایشان گفت که من از آیه «وَأَتِمُّوا الْحَجَّ وَالْعُمْرَةَ لِلَّهِ»(بقره/ 196) صد نکته استخراج کردم، در حالی که شاید انسان عادی چنین توان، درک و تعمقی نداشته باشد.
ماجرا مانند نفت است که عوام تنها آن را در مخزن یک چراغ روشنایی میبینند، اما مهندسان پتروشیمی از آنها صدها نکته و مواد استخراج میکنند، در نتیجه باید روی کلمات قرآن بیش از پیش دقیق شویم و درک بهتری از آنها داشته باشیم، چراکه قرآن هیچ وقت کهنه نمیشود؛ منتها پوست و مغزی دارد که ما اغلب متوجه پوست و غشای سطحی آن هستیم و از عمق آن فاصله گرفته و به تدبر در آن نمیپردازیم. خدا خود گفته که قرآن یک ظاهر و باطنی دارد و باید به این نکته توجه کرد که بیاعتنایی به قرآن، نور قرآن را کم نمیکند و در روایت داریم، چراغهای قرآن هیچ وقت خاموش نمیشود.
با این وجود کسانی که به قرآن بیاعتنا میشوند، مورد شفاعت قرار نمیگیرند؛ پیامبر در روز قیامت میفرماید: يَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِي اتَّخَذُوا هَٰذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورًا. قرآن مهجور است، چرا نباید دانشجو بتواند قرآن بخواند؟ یک طلبه چرا نباید یک دوره تفسیر دیده باشد؟ ما مزه قرآن را نچشیدیم که البته امام رضا(ع) میفرماید: مردم مزه کلام ما را نیز نچشیدهاند که اگر اینگونه باشد از ما دنبالهروی و پیروی خواهند کرد. مسئله اینجا که هنوز بالغ نشدهایم و مانند بچه کوچکی میمانیم که خیلی از مسائل برای ما موضوعیت ندارد، باید به بلوغی برسیم تا بتوانیم به درک قرآن نائل شویم.
یکی از علما میگفت که من برای خرید کتاب پولی نداشتم و عبا و قبای تنم را فروختم تا با پول آن کتابی تهیه کنم. باید عطش و اشتیاق اینگونه به وجود آید و در یک کلام فهم قرآن بلوغ میخواهد.»
انتهای پیام
منبع