به گزارش ایکنا از فارس، نوروز نخستین روز سال خورشیدی و برابر با اول فروردین، جشن آغاز سال نو و یکی از کهنترین سنتهای به جا مانده از دوران ایران باستان است که با آداب و رسوم خاص خود جلوهای از همبستگی، شادی، امید و زیبایی را به نمایش میگذارد.
الهه چغاز، یک کارشناس تاریخ در گفتوگو با خبرنگار ایکنا، بیان کرد: نوروز از دیرباز در ایران باستان وجود داشته و در واقع قدمت این سنت مشخص نیست. برخی با استناد به نقش برجستههای تختجمشید، به اشتباه گمان میکنند که هخامنشیان آغازگر نوروز بودهاند، در صورتی که این سلسله تنها مراسم و رویدادهای مهمی مانند جشن سال نو را در این کاخهای بسیار باشکوه برگزار میکردند.
وی ادامه داد: نیاکان ما بهترین زمان سال، یعنی هنگامه رویش گیاهان، زنده شدن طبیعت و پایان زمستان را به نیکی جشن میگرفتند و امروز نیز کشورهای بسیاری در فلات ایران نوروز را به رسمیت میشناسند. اخیراً این رویداد باستانی ثبت جهانی شده است.
چغاز تصریح کرد: ایرانیان برای نوروز آداب و رسوم مختلفی را به جا میآورند، جشن چهارشنبهسوری، رفتن به مزار درگذشتگان، خانهتکانی، روشن کردن آتش، سفره هفتسین و دید و بازدید از سنتهای پسندیدهای است که به نوروز هویت میدهد.
وی درباره تاریخچه نوروز به سرودههای حکیم ابوالقاسم فردوسی در کتاب شاهنامه اشاره کرد و گفت: جمشید در حال گذشتن از آذربایجان، دستور میدهد تاج و تختی مرصع بر بلندای نقطهای در مشرق قرار دهند تا به روی آن بنشیند. روشنایی آن تاج و تخت در هنگام طلوع خورشید چشمها را خیره کرد و بخاطر شادمانی مردم آن روز را روز نو یا نوروز نامیدند:
چو خورشید تابان میان هوا
نشسته بر او شاه فرمانروا
جهان انجمن شد بر آن تخت او
شگفتی فرو مانده از بخت او
به جمشید بر گوهر افشاندند
مر آن روز را روز نو خواندند
سر سال نو هرمز فرودین
بر آسوده از رنج روی زمین
بزرگان به شادی بیاراستند
می و جام و رامشگران خواستند
چنین جشن فرخ از آن روزگار
به ما ماند از آن خسروان یادگار
این کارشناس تاریخ درباره عناصری که بر سفره هفتسین گذاشته میشود، گفت: این عناصر بیشتر جنبه نمادین دارند؛ سبزه، نماد تولد دوباره طبیعت، سمنو نماد لحظات شیرین زندگی، سیب سرخ نشان زیبایی، سنجد نماد عشق، سیر نشان سلامتی، سماق نماد رنگ سپیدهدم قبل از طلوع خورشید و پیروزی نور بر تاریکی است و سرکه نیز نشان از صبر و کهنسالی دارد. باید این نکته را یادآوری کرد که سکه از عناصر هفتسین نیست اما بسیاری آن را نماد ثروت میدانند و بر سر سفره هفتسین میگذارند.
چغاز در ادامه بیان کرد: ایرانیان پس از اسلام، جشن نوروز را که یک سنت اصیل ایرانی بود با فرهنگ اسلامی ادغام کردند و باعث ماندگاری این جشن زیبا شدند. دعای تحویل سال و قرآنی که بر سر سفره گذاشته میشود، نشان از ترکیب شدن فرهنگ ایرانی و اسلامی دارد.
وی ادامه داد: امسال که تحویل سال با شبهای تقدیر سال یکی شده است، باید یادآوری کرد که ایرانیان باستان همواره به نیاکان و بزرگان خود احترام میگذاشتند و جایگاه آنان را گرامی میداشتند. امروز که تحویل سال با ایام شهادت امیرالمومنین (ع) یکی شده است، بر خود واجب میدانیم که احترام بزرگان خود را نگه داریم و با رعایت موازین اخلاقی سال را تحویل کنیم.
یادآور میشود، نوروز سرآغاز فصل و روزگاری نو است که میتواند با روان و نگرشی جدید ترکیب شده و روزگار زیباتری بسازد. این سنت زیبا به عنوان رسمی «روز بینالمللی نوروز» توسط یونسکو بعنوان میراث فرهنگی و معنوی بشر به ثبت رسیده است.
انتهای پیام
منبع