تربیت مهدوی چه ویژگی‌هایی دارد

منظور از تربیت مهدوی، تربیت نسلی است که آماده و مهیا باشد. به بیان دیگر، تربیت یک نسل مهدی ‌باور و مهدوی ‌یاور؛ یعنی نسلی که از نظر علمی، عملی و جسمی رشد و آمادگی لازم برای ظهور حضرت حجت(عج) را داشته باشد؛ نسلی که احترام و عشق به امام ‌زمان(عج) در وجودش نهادینه و تبدیل به باور شده باشد. اگر ما موفق به تربیت چنین نسلی شویم، یک نسل مهدوی تربیت کرده‌ایم.

خبرنگار ایکنا از همدان، به منظور بررسی ابعاد مختلف این موضوع با حجت‌الاسلام والمسلمین مرتضی عباسی، عضو هسته علمی موسسه کلامی احیاء گفت‌وگویی کرده است که مشروح آن را در زیر می‌خوانیم:

ایکنا _ اهمیت تربیت مهدوی چیست؟

یكی از ویژگی‌هاى مدینه فاضله، در عصر ظهور امام مهدی(عج) مدینه تربیت است. تمدن غرب، اساس پیشرفت خویش را بر مبناى توجه به انسان پایه‏‌گذارى كرده و انسان‏‌محورى و انسان‏‌مدارى، جزو نرم‌‏افزارهاى اساسى در پیشرفت غرب محسوب مى‏‌گردد.

اما همان انسان كه مقصود و غایت پیشرفت تلقى شده، همان انسان در تمامیت وجودی‌اش، در این تمدن فراموش شده و بحران تمدن غرب، در ابعاد مختلف اخلاقى، اجتماعى و تربیتى آن مؤید صریح این غفلت و ناكامى است.

انسانى كه فقط از یك‏‌سو نظاره شد و تنها ابعاد مادى او، در محاسبه آمد، انسانى است كاریكاتورى و ابتر و بالطبع، نمى‏‌توان او را در عالم خارج، انسان نامید و مشكل غرب در همین سوءتفاهم كوچك است.

چندین قرن است كه براى آسایش تن، هرچه فرمول اقتصادى و سیاسى به یاد داشته‌‏اند و هرچه امكانات علمى و تكنیكى در اختیار داشته‌‏اند، به استخدام در آورده‌‏اند، تا شاید بتوانند آسایش این جهانى انسان را بدو بازگردانند، حال آن‏كه او، پس از این‏ همه تلاش، هیچ‏گونه آرامشى در خود نمى‌‏یابد، جهان را تنگ و تاریك و سرد مى‏‌بیند و در آن احساس حقارت و پوچى مى‌‏كند و این جریان، به اعتقاد منتقدین درون این نظام، جز به نابودى انسان نمى‏‌انجامد. این آن چیزى است كه باید آن را انسان‏‌مدارى واژگونه، یا انسان‌گرایى نسیان‌گرانه نامید. همین معنى را از زبان یكى از منتقدان فرانسوى نظام غرب بازگو مى‏‌کنیم «تمدن جدید كه به هنگام حركت آغازین خود مى‏‌خواست «انسان‏‌گرا» باشد و به انسان آنچنان اصالتى داد كه آغاز و انجام همه چیزش كرد، اكنون به ماجرائى این چنین شگفت دچار شده است. در روزگار ما، تار و پود مفهوم انسان از هم گسسته است. به ‏هرحال، تمدنى كه خود را «انسان‌گرا» مى‏‌نامید، نظامى از آب درآمده است كه آدمى را تحقیر مى‏‌كند و مى‏‌فریبد و سرانجام نابودش مى‏‌سازد.

تحقیر آدمى به این معنى و از این راه است كه تمدن مذكور، انسان را به دستگاهى مركب از یك سلسله وظایف كمى و مادى و به ماشینى منحصرا تولیدكننده و مصرف‏ كننده تبدیل مى‌‏نماید.

اما در آرمان شهر اسلامى، فقط سخن از آسایش تن نیست. فقط سخن از وفور ثروت و رفاه مادى نیست، در تصویر مهندسان این مدینه، انسان فقط تن نیست، بلكه موجودى است داراى ابعاد مختلف كه تكامل و رشد او، در گرو رشد متوازن تمامى آن ابعاد است و آن بهشت زمینى تحقق نمى‌‏یابد مگر آن‏كه بارقه‌‏اى از آسمان نیز در آن حلول كند. تربیت و پرورش روح انسانها و توجه به اخلاق و فضائل روحى، كه از اساسى‏‌ترین برنامه‌‏هاى ظهور است، در همین راستا معنى مى‌‏یابد. مدینه فاضله، در عین‏ حالى كه شهر عدالت است، شهر رفاه و شهر امنیت است. در عین حال شهر تربیت است، شهر سجایا و فضایل انسانى است. در آن محیط، انسان‌هاى صالح تربیت مى‌یابند تا جامعه‏‌اى آرمانى و صالح بنا سازند. در آن‏جا، در كنار دست‏یابى انسان‌ها به غناى مالى، از غناى قلبى و روحى بهره‏‌مند مى‌گردند و در كنار اتمام نعمت و وفور ثروت، به اكمال اخلاق و فضیلت‌هاى انسانى راه مى‏‌یابند. كینه‌‏هاى اخلاقى از قلب‌ها ریشه‏‌كن مى‌‏گردد و دروغ و تزویر و نامردمى، در روابط اجتماعى، جاى خود را به یك‏‌رویى و یك‏‌رنگى مى‌‏بخشد و به واقع، در چنین بسترى است كه رفاه و عدالت و امنیت نیز معنا و مفهوم و حقیقت خویش را باز مى‌یابند و جز با این نگرش همه‏‌جانبه به انسان، و در كنار هم چیدن اجزاى حقیقى او در برابر هم، نمى‏‌توان به تعبیر رؤیاى همیشگى انسان در تأسیس آرمان شهر انسانى پرداخت.

ایکنا _ ویژگی تربیت مهدوی چیست؟

یكی از ویژگی‌های تربیت مهدوی، تربیت بر اساس قرآن است. اصول تربیتی را باید از قرآن آموخت. اگر از قرآن درست استفاده کنیم، نسل مهدوی تربیت می‌شود. با این كه جامعه ما از فرهنگ دینی برخوردار است اما فرهنگ و تربیت دینی در جامعه ما، فرهنگ و تربیت قرآنی و مهدوی نیست. قرآن به ما آموزش می‌دهد که چه مسیری را انتخاب کرده و چگونه در زندگی خود پیش برویم. همچنین به والدین توصیه می‌کند که در تربیت فرزندان خود، از این رهنمودها پیروی کنند و آن‌ها را در این مسیر یاری دهند.

در آیات مختلف قرآن كریم، به ما داستان‌های معنوی ارائه می‌دهد که نشان می‌دهد برای داشتن زندگی خوب و معنوی، ما موظفیم فرزندان و خانواده‌مان را به سمت راه درست هدایت کنیم. طبق حدیث ثقلین كه قرآن و عترت از همدیگر جدا نیستند اگر تربیت، تربیت قرآنی باشد می‌توان نسل مهدوی تربیت كرد‌.

امام علی(ع) می‌فرمایند مَنِ اتَّخَذَ قَولَ اللهَ دَلیلًا، هُدِیَ اِلَی الَّتی هِیَ اَقوَم. هر کس که سخن خدا را راهنمای خود بگیرد، به استوارترین راه‌ها هدایت می‌شود.

در حدیثی دیگر از رسول الله(ص) می‌خوانیم كه فرمودند اِنَّ هذَا القُرآنَ مَأدَبَةُ اللهِ فَتَعَلَّموا مَأدَبَتَهُ مَا استَطَعتُم، این قرآن ادبستان خداوند است پس تا آنجا که می‌توانید از این ادبستان استفاده کنید‌. برای اینكه خانواده‌ها بتوانند یك نسل مهدوی تربیت كنند در گام بعدی باید نسبت به امام زمان(عج) شناخت كافی را داشته باشند. شناخت نیز منجر به عمل به گفتارهای حضرت است.

امام باقر(ع) درباره شناخت و عمل می‌فرماید «هیچ عملى جز با شناخت و هیچ شناختى جز با عمل پذیرفته نشود. هركه شناخت پیدا كند، آن شناخت او را به عمل رهنمون مى‌شود و هركه شناخت نداشته باشد، او را عملى نباشد.»

اگر ما به درستی نسبت به امام عصر(عج) شناخت داشته باشیم در عمل نیز می‌توانیم تربیت امام پسند داشته باشیم. در ادعیه اسلامی نیز سفارش به شناخت امام شده است كه مقدمه شناخت رسول خدا و آن هم مقدمه شناخت خدای متعال می‌باشد.

زراره از امام صادق(ع) نقل می‌كند كه از امام پرسیدم اگر زمان قائم را درك كردم چه كنم؟ حضرت فرمود «ای زراره! هنگامی که آن زمان را درک کردی، این دعا را بخوان اللَّهُمَّ عَرِّفْنِی نَفْسَکَ فَإِنَّکَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِی نَفْسَکَ لَمْ أَعْرِفْ نَبِیَّکَ اللَّهُمَّ عَرِّفْنِی رَسُولَکَ فَإِنَّکَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِی رَسُولَکَ لَمْ أَعْرِفْ حُجَّتَکَ اللَّهُمَّ عَرِّفْنِی حُجَّتَکَ فَإِنَّکَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِی حُجَّتَکَ ضَلَلْتُ عَنْ دِینِی». بنابر این دعا، عدم شناخت امام زمان(عج) گمراهی در دین را در پی دارد.

تربیت اصلی هر فردی در خانواده خود شكل می‌گیرد بنابراین اگر خانواده اصول تربیتی را در عمل و رفتار خود رعایت كنند فرزندان نیز از آنها الگو‌برداری می‌كنند. لذا اگر خانواده بر اساس الگوهای قرآنی و مهدوی عمل كنند، تربیت مهدوی نیز انجام می شود.

در حدیثی در این‌باره می‌خوانیم «قَالَ لِی أَبُو عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام: كُونُوا دُعَاةَ النَّاسِ‏ بِغَیْرِ أَلْسِنَتِكُمْ لِیَرَوْا مِنْكُمُ الِاجْتِهَادَ وَ الصِّدْقَ وَ الْوَرَع»‏، ابن ابى یعفور گوید: امام صادق(ع) به من فرمود: مردم را به غیر از زبانتان دعوت به دین كنید، تا سعى و كوشش و درستى و پرهیزگارى و خویشتن‌دارى را از شما مشاهده كنند.

انتهای پیام