نسیم رویش پایگاه خبری جمعیت رویش های انقلاب اسلامیشاید این مطالب برایتان مفید باشد
ایده‌پرداز دیپلماسی قرآنی در گفت‌وگو با ایکنا:
سیدحسن عصمتی بایگی، قاری قرآن و قرآن‌پژوه ایرانی، به مدت چهار سال (۱۳۸۶ تا ۱۳۹۰) رایزن فرهنگی ایران در تونس و تا سال 97 رایزن فرهنگی ایران در سنگال بوده است. او نخستین‌‌بار اصطلاح «دیپلماسی قرآنی» را در نشست بین‌المللی «وحدت اسلامی، ضرورت‌ها و چشم‌اندازهای آن» که در اردیبهشت ۱۳۹۱ در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد؛ مطرح کرد.
«الدبلوماسیة القرآنیة صراط إلی وحدة الأمة الإسلامیة: دیپلماسی قرآنی، راهی به سوی وحدت امت اسلام» عنوان مقاله سیدحسن عصمتی در این همایش بود که به زبان عربی ارائه شد. او در این مقاله به قرائت قرآن به عنوان نخستین استراتژی پیامبر(ص) در تحقق وحدت اسلامی اشاره کرده است.
سیدحسن عصمتی، کارشناس قرآنی اداره کل بین‌المللی تبلیغ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با حضور در غرفه ایکنا واقع در سی‌و‌دومین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم در گفت‌وگو با این خبرگزاری گفت: موضوع دیپلماسی قرآنی که در حقیقت مبتکر آن خودم بودم در سال 1393 نیز در همایش «قرآن کریم، معنویت‌گرایی و جهان عاری از خشونت» که در داکار، پایتخت سنگال برگزار شد؛ بسیار مورد استقبال دولت، ملت و رهبران دینی سنگال قرار گرفت. الحمدلله تنور دیپلماسی قرآنی در سنگال که در منتهی‌الیه غربی آفریقا قرار دارد بسیار داغ است و همین الان هم سنگالی‌هایی که با من در تماس هستند موضوع دیپلماسی قرآنی را خودشان دنبال می‌کنند.
رایزن سابق فرهنگی ایران در تونس و سنگال در مورد تعریف دیپلماسی قرآنی گفت: اگر بخواهیم تعریفی علمی از این موضوع ارائه کنیم، می‌توانیم بگوییم که دیپلماسی قرآنی به معنای درک قرآنی روابط بین‌الملل است. اما اگر بخواهیم تعریفی ساده در این زمینه ارائه کنیم به معنای اولویت دادن به قرآن در روابط بین‌الملل است.
وی افزود: من در طول بیش از ۳۰ سال فعالیت فرهنگی بر این باور بوده‌ام که قرآن و دنیای قرآنی مورد نیاز بشریت بوده و هست؛ امری که در این دوره که عصر دیجیتال و هوش مصنوعی است بیشتر نمود پیدا می‌کند. چرا که قرآن کریم می‌تواند خیلی راهگشای زندگی انسان معاصر باشد و بسیاری از چالش‌های معرفتی، شناختی و حتی بحث زندگی اجتماعی انسان را پاسخگو باشد.
این کارشناس قرآنی در ادامه افزود: چند روز پیش کتابی را با عنوان «پیدایش: هوش مصنوعی، ذات انسان و امیدواری به آینده» دیدم که توجه مرا به خود جلب کرد. این کتاب اثر هنری کسینجر است که نظریه‌پردازی بین‌المللی و جهانی است و این کتاب به نوعی وصیت‌نامه او است. در ابتدای کتاب که بحث آرمان‌گرایی و واقعیت‌گرایی مطرح می‌شود، ملاحظه می‌کنیم که وی تلاش می‌کند بین آرمان‌گرایی و از طرف دیگر واقع‌گرایی یک سازگاری ایجاد کند. اما من با ذهنیت قرآنی خودم وقتی که به سراغ این کلام می‌روم کاملاً متوجه می‌شوم که در قرآن کریم آرمان‌گرایی و واقع‌گرایی به شکل کامل قابل ملاحظه است؛ از یک طرف در قرآن وقتی که آیه 177 سوره مبارکه بقره «لَيْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ: نیکوکاری آن نیست که روی به جانب مشرق یا مغرب کنید (چه این چیز بی‌اثری است)» را تلاوت می‌کنید، آرمان‌هایی را که انسان باید دنبال کند در این آیه می‌بینید.
وی توضیح داد: در ادامه همین آیه در می‌یابید که خداوند می‌فرماید «..وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُوا وَالصَّابِرِينَ فِي الْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ وَحِينَ الْبَأْسِ..: و چون پیمان بندند وفاداران به پیمان خویشند، و در تنگدستی، تهیدستی، رنج، بیماری و هنگام جنگ شکیبایند..» یعنی واقعیت‌هایی در زندگی انسان وجود دارد که از آن جمله می‌توان به صبر در برابر سختی‌ها اشاره کرد.
سیدحسن عصمتی در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص معرفی طرح قرآنی رسالات الله گفت: این طرح کلان که در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی راه‌اندازی شده است و از حدود سه سال قبل دنبال می‌شود و در حقیقت روح آن دیپلماسی قرآنی بوده و شامل فازهای گوناگونی است. نخستین فاز آن تأسیس دارالقرآن در نمایندگی‌های فرهنگی خارج از کشور جمهوری اسلامی ایران است و ما در سال جاری ۱۰ دارالقرآن را در کشورهایی مثل تایلند، اندونزی، آفریقای جنوبی و چند کشور دیگر راه‌اندازی کردیم با این هدف که این دارالقرآن‌ها در حقیقت پایگاه انتقال تجربیات قرآنی جمهوری اسلامی ایران به خارج از کشور باشد.
رایزن فرهنگی سابق ایران در همین رابطه افزود: اخیراً در ذیل این طرح جامع، راه‌اندازی و اعلام رسمی تشکیل مجلس قرآنی جهان اسلام را داشتیم که الحمدلله این اتفاق رخ داد و این مجلس قرآنی قرار است فعالان قرآنی در کشورهای مختلف را به هم نزدیک کند تا از این طریق بتوان یک هم‌افزایی را بین فعالان قرآنی ایجاد کنیم. ما داده‌های نخستین شبکه‌سازی قرآنی را داریم که نمونه آن همین نمایشگاه قرآن و بخش بین‌الملل آن است که هنرمندان قرآنی مختلفی را که در سال‌های قبل آمده بودند کاملاً شناسایی و آثار آنها را معرفی می‌کنیم.
این کارشناس امور قرآنی سازمان فرهنگ با اشاره به اینکه اصطلاح «دیپلماسی قرآنی» مورد توجه کارشناسان شرکت کننده در نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم قرار گرفت افزود: این اظهار نظرها نشان می‌دهد که این موضوع در جهان اسلام مورد توجه است.
وی در ادامه گفت: در جهان غرب هم که اتحادیه اروپا موضع‌گیری آن نسبت به جهان اسلام و ایران برای همه آشکار است پروژه‌ای را از چند سال قبل به عنوان قرآن اروپایی راه‌اندازی کرده‌اند. وقتی درباره این قرآن اروپایی سؤال شد اعلام کردند که ما به دنبال این هستیم که تأثیر قرآن بر فرهنگ اروپا را بسنجیم. در همین رابطه چهار ماه قبل نشستی در بوسنی و دو ماه قبل هم نمایشگاه قرآن اروپایی در اتریش برگزار شد.
عصمتی با تأیید فعالیت‌های قرآنی خبرگزاری ایکنا تصریح کرد: من از ایکنا تقاضا دارم موضوع دیپلماسی قرآنی را در کارها، تولیدات و محتواهای خود برجسته کند؛ چرا که این اصطلاح در سطح رسانه‌ای غریب واقع شده و مثل قرآن مهجور است. من بر این باورم که خبرگزاری ایکنا که کار دیپلماسی قرآنی را در عمل انجام می‌دهد و در بخش بین‌الملل با زبان‌های مختلف فعالیت دارد؛ دیپلماسی قرآنی را اجرا می‌کند.
این کارشناس قرآنی در پایان خاطرنشان کرد: توصیه دیگر من این است که ایکنا به‌طور خاص به خبرها و فعالیت‌های میان‌رشته‌ای بیشتر توجه کند؛ موضوعاتی مثل قرآن و هوش مصنوعی، قرآن و جامعه‌شناسی، قرآن و روانشناسی که الحمد لله در ایران و جهان فعالیت‌های خوبی در این زمینه انجام می‌شود. علی ای حال توجه به این حوزه میان‌رشته‌ای به نظر من نکته بسیار مهمی است.
انتهای پیام
منبع
