گروه سیاسی دفاعپرس: در دنیای امروز که ارتباطات جهانی به سرعت گسترش مییابد و اطلاعات در کسری از ثانیه انتقال پیدا میکند، رسانهها و مطبوعات به ابزاری قدرتمند برای ایجاد وحدت یا تفرقه میان ملتها تبدیل شدهاند. این نقش میتواند در عرصههای مختلف سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی نمایان شود و تأثیرات عمیقی بر همبستگی و تعامل میان جوامع مختلف بگذارد. با این حال، در کنار نقش مثبت رسانهها، نباید از پروژههای رسانهای غرب که با اهداف خاصی به دنبال تأثیرگذاری بر افکار عمومی هستند، غافل شد. کشورهای غربی با بودجههای کلان و راهاندازی شبکههای گستردهای، سعی دارند روایت خود را بر افکار عمومی مسلط کنند و بهویژه بر جوامع اسلامی تأثیر بگذارند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار کارگزاران نظام در روز ولادت پیامبر اکرم (ص)، بر اهمیت پرداختن رسانهها و مطبوعات به وحدت کشورهای اسلامی تأکید کردند. زیرا نقش این رسانهها در تقویت انسجام امت اسلامی بسیار کلیدی است و میتوانند بهعنوان پل ارتباطی میان ملتهای مسلمان عمل کرده و اطلاعات و آگاهیهای ضروری را در حوزههای محتلفی مانند سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و دینی باشد تا به درک بهتر مسائل مشترک جهان اسلام کمک کند. اطلاعرسانی درباره چالشهای اقتصادی، سیاسی و فرهنگی، راهی برای همگرایی مسلمانان و افزایش همکاریهای بینالمللی میان کشورهای اسلامی است. اما در مقابل، رسانههای غربی و جریانهای معاند تحت حمایت غربی ها ، بودجههای هنگفتی را برای ایجاد تفرقه در جهان اسلام اختصاص دادهاند.
یکی از مهمترین پروژههای غرب در این زمینه، «اسلامهراسی رسانهای» است که با بودجههایی بالغ بر صدها میلیون دلار در سال، از سوی اندیشکدهها، نهادهای دولتی و سازمانهای رسانهای غربی تغذیه میشود. بهعنوان مثال در سال ۲۰۱۱ اسنادی منتشر شد که نشان میداد دولت آمریکا بیش از ۲۰۰ میلیون دلار برای تأمین مالی رسانههایی اختصاص داده که هدفشان تضعیف چهره اسلام و ایجاد اختلاف در جوامع مسلمان بوده است. در همین راستا، شبکههایی مانند BBC Persian و Iran International با حمایتهای مالی دولتهای غربی، بهطور مستمر به تولید محتوای تفرقهافکنانه علیه کشورهای اسلامی، بهویژه ایران، مشغول هستند.
نمونه دیگر این پروژهها، حمایت گسترده از فیلمها و سریالهایی است که به تحریف تاریخ اسلام و چهره مسلمانان میپردازند. برای مثال، فیلمهای هالیوودی مانند American Sniper و Zero Dark Thirty بهطور مستقیم به گسترش اسلامهراسی کمک کردهاند. این فیلمها نهتنها مسلمانان را بهعنوان تهدیدی برای امنیت جهانی نمایش میدهند، بلکه اختلافات مذهبی و فرقهای را نیز برجسته میکنند. آمارها نشان میدهد که تنها در یک دهه گذشته، بیش از ۱.۵ میلیارد دلار توسط استودیوهای فیلمسازی غربی برای تولید محتوای ضداسلامی هزینه شده است.
علاوه بر این، جنگ فرهنگی گستردهای که از سوی غرب علیه ارزشهای اسلامی به راه افتاده، در حوزههای مختلفی مانند موسیقی، شبکههای اجتماعی و تولید محتوای دیجیتال نیز مشهود است. برای نمونه، پلتفرمهایی مانند «نتفلیکس» و «یوتیوب» بهطور هدفمند، محتوایی را ترویج میکنند که سبک زندگی غربی را بهعنوان مدل ایدهآل معرفی کرده و ارزشهای اسلامی را کمرنگ جلوه میدهد. گزارشهای منتشرشده نشان میدهد که شرکتهای رسانهای غربی، تنها در سال ۲۰۲۳، بیش از ۷ میلیارد دلار برای تولید محتوای فرهنگی با هدف تغییر ارزشهای جوامع شرقی، از جمله کشورهای اسلامی، هزینه کردهاند.
در چنین شرایطی، رسانههای اسلامی باید رویکردی فعال در مقابله با این جریانهای مخرب اتخاذ کنند. تولید محتوایی که بر اشتراکات مذهبی، فرهنگی و تاریخی مسلمانان تأکید داشته باشد، یکی از مهمترین راههای مقابله با این جریان است. برخی شبکههای اسلامی توانستهاند در برابر هژمونی رسانهای غرب مقاومت کنند و روایتی مستقل از تحولات منطقه ارائه دهند. تقویت گفتمان تقریب مذاهب و ترویج گفتوگوی بین اسلامی، از جمله راهکارهایی است که میتواند از بروز تنشها و درگیریهای فرقهای جلوگیری کند.
لذا در همین راستا «پرس تیوی» را می توان یکی از نمونههای این شبکهها، دانست که با تولید برنامههای مستند و تحلیلی، سعی دارد تصویری واقعبینانه از جهان اسلام ارائه دهد. این شبکه توانسته با پوشش رسانهای دقیق و مستند، بخشی از روایتهای جعلی رسانههای غربی را خنثی کند. بهعنوان نمونه در جریان جنگ سوریه، پرس تیوی با انتشار گزارشهایی از واقعیتهای میدان، نقش مهمی در آگاهسازی افکار عمومی ایفا کرد، در حالی که بسیاری از شبکههای غربی مانند CNN و Fox News در حال پخش اطلاعات نادرست بودند.
به همین جهت در شرایطی که رسانههای غربی سعی دارند اسلام را دینی وابسته به گذشته و فاقد نوآوری معرفی کنند، معرفی پیشرفتهای علمی، فناوری و فرهنگی مسلمانان میتواند تصویری پویا و پیشرو از جهان اسلام ارائه دهد. برای مثال دستاوردهای علمی ایران در حوزه نانو تکنولوژی و هوش مصنوعی، علیرغم تحریمهای سنگین، نشاندهنده ظرفیتهای بالای کشورهای اسلامی در حوزه علم و فناوری است.
در نهایت، باید تأکید کرد که رسانهها و مطبوعات در دنیای امروز نهتنها ابزاری برای اطلاعرسانی، بلکه ابزاری راهبردی در عرصههای جنگ نرم، دیپلماسی عمومی و تعاملات بینالمللی محسوب میشوند. اگر رسانههای اسلامی بتوانند با یک رویکرد جامع و برنامهریزی دقیق، محتوای تأثیرگذار و متناسب با نیازهای جوامع اسلامی تولید کنند، قطعاً خواهند توانست نقش خود را در تقویت وحدت امت اسلامی و مقابله با جریانهای تفرقهافکن ایفا کنند.
انتهای پیام/381
منبع