حسینیه امینی‌ها؛ زیباترین عمارت تاریخی قزوین

حسینیه امینی‌ها

به گزارش ایکنا از قزوین، شهر قزوین دارای ۴۳ خانه تاریخی ثبت‌شده در فهرست ملی است و سایر خانه‌های تاریخی این شهر دست مالکان خصوصی بوده و مورد استفاده شخصی قرار دارد.

حسینیه امینی‌ها در خیابان مولوی نرسیده به چهارراه منتظری قرار دارد که در دوره ناصرالدین‌شاه قاجار توسط محمدرضا امینی‌ها احداث‌شده است و ۱۸۰ سال قدمت دارد؛ این ساختمان در سال ۱۲۷۵ هجری قمری با ۴۸ هزار تومان در دو طبقه بنا شده است.

خاندان امینی تا ۱۵۰ سال پیش در این عمارت زندگی می‌کردند اما این بنای زیبا از ۱۵۰ سال پیش وقف حسینیه می‌شود و در وصیت‌نامه صاحب خانه قید شده است که از این بنا تا ۹۹ نسل به‌عنوان حسینیه استفاده شود. طبق وقف‌نامه اداره و تولیت حسینیه باید به دست بزرگ‌ترین پسر خاندان امینی باشد و چون حاج محمدرضا (بانی بنا) فرزندی نداشته، بعد از مرگ تولیت به برادر او حاج محمدتقی و سپس به فرزندان وی رسیده است و در حال حاضر نیز نسل ششم خاندان امینی‌ها متولی این بنای تاریخی است.

این خانه تاریخی هنگام  احداث دارای ۱۶ عمارت و ۱۴ حیاط بوده است که در گذر زمان و در اثر احداث خیابان و تقسیم بین وراث امروز تنها سه تالار و چهار حیاط از آن به‌جامانده است.

از جنوب عمارت باید وارد آن شد و نخستین تالار آن تالار جنوبی است. در خانه امینی سه نوع در وجود  دارد که درهای ورودی تالارها به‌صورت کشویی باز و بسته می‌شود. درهای بین دو تالار نیز روی پاشنه می‌چرخد و فاقد لولاست. درهای اُرسی نیز به‌صورت عمودی بالا و پایین بسته می‌شوند که شیشه‌های رنگی کار شده در این درها زیبایی خاصی به آن‌ها بخشیده است چون هنگام تابیدن آفتاب انعکاس آن به کف تالار می‌رسد.

در تالار جنوبی اُرسی‌های ۹ چشمه یا ۹ دهنه مشاهده می‌شود که یکی از بزرگ‌ترین اُرسی‌های خانه‌های ایران است، ارسی‌های دیگر که بین دو تالار قرار دارند پنج چشمه هستند.

در گذشته از شومینه برای گرم کردن این عمارت استفاده می‌کردند که همه آن‌ها در تالار میانی قرار داشته است؛ شومینه‌های این عمارت طراحی جالبی دارد به‌گونه‌ای که لوله دودکش شومینه‌ها به‌صورت لانه‌زنبوری در دیوار چرخیده است به طوری كه وقتی شومینه روشن می‌شد حرارت از طریق دیوار به دو تالار کناری منتقل می‌شد.

حسینیه امینی‌ها

در تالار میانی سه اتاق در سمت شرق و سه اتاق در سمت غرب قرار دارد که به‌صورت تودرتو و برای میهمانان بوده است؛ بعد از تالار میانی، تالار شمالی عمارت واقع شده است، تزئینات این تالار مانند تالار جنوبی است اما یک تفاوت دارد و آن این است که اُرسی‌های تالار شمالی پنج چشمه است.

همان طور که گفته شد، بخش مهم این بنا وجود سه تالار موازی است که به‌عنوان شاه‌نشین مورداستفاده قرار می‌گرفت، در حال حاضر علاوه بر شاه‌نشین، تعدادی اتاق، مطبخ، دو آب‌انبار، سردابه و شربت‌خانه زیرزمین این عمارت باقی‌مانده است.

زیباترین تزئینات معماری عمارت مربوط به سه تالار موازی با ارسی‌های کم‌نظیر ۳ لنگه و ۵ لنگه است، همچنین یکی از معدود ارسی‌های ۹ لنگه ایران در هر سه تالار دیده می‌شود که با گشودن و بالابردن آن‌ها فضای داخلی هر سه تالار یکپارچه می‌شود.

تزئینات این بنا آیینه‌کاری است که در ترکیب با گره چینی، گچ‌بری‌ها و رف‌های کاسه‌ای ایجاد شده و در زمان روشن شدن شمع‌های لوسترها و بازتاب چند برابری نور، فضایی شگفت‌انگیز و رؤیایی را در شب ایجاد می‌کند.

سقف‌های چوبی سه تالار موازی نقاشی و به کمک آیینه گره‌بندی شده‌اند، سرتاسر بنا به جز بخش شمالی حیاط شمالی دارای زیرزمین است و عمده مصالح به‌کاررفته در زیرزمین‌ها آجر است.

اصلی‌ترین قسمت زیرزمین معروف به شربت‌خانه دقیقاً در زیر تالارها قرار دارد که شامل حوضی در میان، ستون‌های گچی، دیوارهای گچ‌بری شده و سکوهایی جهت نشستن است، در زیرزمین هواکش‌هایی وجود دارد که هوای داخل زیرزمین را تهویه می‌کنند و فضا با وجود آن‌ها و حوض وسط در تابستان‌های گرم مناسب استراحت اهل خانه و حتی پذیرایی مهمانان است.

این خانه تاریخی مکان تصویربرداری بسیاری از فیلم‌ها و سريال‌ها ازجمله شب دهم و سمندون بوده و به‌دلیل استفاده از هنر و معماری ایرانی اسلامی بی‌نظیر است و بازدید از آن به مسافران و گردشگران نوروزی توصیه می‌شود.

خانه یا حسینیه امینی‌ها در حال حاضر تحت نظارت سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و اداره اوقاف استان قزوین است و توسط خاندان امینی اداره می‌شود.

انتهای پیام


منبع

درباره ی nasimerooyesh

مطلب پیشنهادی

فیلم | مقطعی شنیدنی از تلاوت استاد «محمدتقی مروت»

تلاوت قرآن کریم، نغمه‌ای آسمانی است که خوانش هر آیه آن پاداشی بزرگ و شنیدنش …

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ