نسیم رویش پایگاه خبری جمعیت رویش های انقلاب اسلامیشاید این مطالب برایتان مفید باشد
به گزارش ایکنا، آیت‌الله مهدی هادوی تهرانی؛ استاد درس خارج حوزه علمیه، 18 فروردین‌ماه در ادامه سلسله مباحث تفسیری خود به ادامه تفسیر سوره مبارکه هود پرداخت که متن سخنان وی به شرح زیر است:
در بخش اول آیات سوره مبارکه هود خداوند، مفاهیم کلی را بیان فرمود و در بخش دوم وارد مثال شد؛ اولین مثال داستان نوح(ع) و قوم او بود؛ مثال دوم هم قوم هود یعنی عاد بود. در آیه 50 سوره هود فرمود: وَإِلَىٰ عَادٍ أَخَاهُمْ هُودًا ۚ قَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَكُمْ مِنْ إِلَٰهٍ غَيْرُهُ ۖ إِنْ أَنْتُمْ إِلَّا مُفْتَرُونَ؛ در آیه 25 «وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَىٰ قَوْمِهِ إِنِّي لَكُمْ نَذِيرٌ مُبِينٌ» هم سخن از ارسال حضرت نوح(ع) برای قومش سخن فرموده بود.
بعضی از انبیاء مانند جناب نوح و هود مسئولیت هدایت قوم خودشان را برعهده داشتند و از بین قوم خودشان انتخاب شده بودند برخلاف کسانی چون جناب لوط که از سرزمین دیگری برای هدایت قومش انتخاب شد. در آیه 50 هود «وَإِلَىٰ عَادٍ أَخَاهُمْ هُودًا ۚ قَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَكُمْ مِنْ إِلَٰهٍ غَيْرُهُ ۖ إِنْ أَنْتُمْ إِلَّا مُفْتَرُونَ» تاکید بر این نکته دارد که هود، برادر قومش عاد بود یعنی جزء این قوم بود و علیه عقاید باطل آنان قیام کرد.
در داستان حضرت نوح(ع) فرمود: مَا لَكُمْ مِنْ إِلَٰهٍ غَيْرُهُ…؛ در این آیه هم فرمود که بنده و عبد و غلام خدا باشید زیرا پروردگاری غیر از الله ندارید و اگر چیزی غیر از این به خدا نسبت دهید افترا به خدا زده‌اید لذا شباهت بسیاری بین این دو وجود دارد.
باز در داستان حضرت هود(ع) در آیه 51 فرمود: من برای این رسالتی که بر عهده دارم اجری نمی‌خواهم و اجر من با کسی که مرا خلق کرد یعنی خداوند است: «يَا قَوْمِ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا ۖ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى الَّذِي فَطَرَنِي ۚ أَفَلَا تَعْقِلُونَ»؛ أَفَلَا تَعْقِلُونَ؛ آیا تعقل نمی‌کنید که من وقتی اجر و مزدی نمی‌خواهم در این دعوت به پرستش خدا خیر و صلاح شما را می‌خواهم.
این مسئله شعار همه انبیاء بوده است و اگر در مورد پیامبر(ص) ما فرمود من جز مودت فی القربی اجری نمی‌خواهم به دستور خدا بود (قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَىٰ ۗ) و اجر این مودت هم به خود مردم بازگشت دارد و موجب سعادت و هایت خود مردم است نه اینکه مزدی برای پیامبر(ص) باشد.
در آیه دیگر هود به قومش فرمود: وَ يَا قَوْمِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ يُرْسِلِ السَّمَاءَ عَلَيْكُمْ مِدْرَارًا وَيَزِدْكُمْ قُوَّةً إِلَىٰ قُوَّتِكُمْ وَلَا تَتَوَلَّوْا مُجْرِمِينَ؛ طلب مغفرت از خداوند بکنید و به سمت او برگردید. همچنین فرموده است: يُرْسِلِ السَّمَاءَ عَلَيْكُمْ مِدْرَارًا؛ اگر استغفار کنید خداوند نعمت باران بر شما می‌فرستد؛ در داستان حضرت نوح(ع) هم این مطلب تکرار شده و فرموده است: وَيُمْدِدْكُمْ بِأَمْوَالٍ وَبَنِينَ وَيَجْعَلْ لَكُمْ جَنَّاتٍ وَيَجْعَلْ لَكُمْ أَنْهَارًا. اگر استغفار کنید و به سمت خدا برگردید خداوند هم به عنوان پاداش تقوا و توبه شما را با باران و فرزند یاری می‌کند.
برکات تقوا فقط برای دنیا نیست
بنابراین برکات تقوا و توبه فقط برای آخرت نیست بلکه در همین دنیا هم انسان پاداش کارهای نیک خود را خواهد دید لذا در آیه 52 هود داریم: وَيَزِدْكُمْ قُوَّةً إِلَىٰ قُوَّتِكُمْ وَلَا تَتَوَلَّوْا مُجْرِمِينَ؛ بر قوت شما افزوده و شما را قدرتمندتر خواهد کرد؛ وَلَا تَتَوَلَّوْا مُجْرِمِينَ؛ دنبال مشرکین و مجرمین نروید و از آنان تبعیت نکنید.
به تعبیر آیت‌الله بهاءالدینی، تجربه بهترین راه برای کسب علم است ولی قوم هود حاضر نبود تقوا و توبه را تجربه کنند لذا خداوند از واژه افلا تعقلون برای آنان استفاده کرده است. قوم هود به جای پذیرش سخنان حضرت هود، به او گفتند ای هود تو برای ما حجت و دلیل نیاوردی؛ قَالُوا يَا هُودُ مَا جِئْتَنَا بِبَيِّنَةٍ وَمَا نَحْنُ بِتَارِكِي آلِهَتِنَا عَنْ قَوْلِكَ وَمَا نَحْنُ لَكَ بِمُؤْمِنِينَ؛ بنابراین ما هم به تو ایمان نمی‌آوریم و دست از خدایانمان برنمی‌داریم.
در آیه بعد فرمود: إِنْ نَقُولُ إِلَّا اعْتَرَاكَ بَعْضُ آلِهَتِنَا بِسُوءٍ ۗ قَالَ إِنِّي أُشْهِدُ اللَّهَ وَاشْهَدُوا أَنِّي بَرِيءٌ مِمَّا تُشْرِكُونَ مِنْ دُونِهِ ۖ فَكِيدُونِي جَمِيعًا ثُمَّ لَا تُنْظِرُونِ؛ «اعترا» خطاب قومش به جناب هود و به معنای آن است که به او گفتند برخی خدایان ما بلایی بر سر تو آورده‌اند یعنی تو را دیوانه کرده‌اند چون به آنان بدگویی کرده‌ای. هود هم فرمود من خدا را شاهد می‌گیرم و شما هم شاهدا باشید که من از آنچه که شما شرک برای خدا قائل می‌شوید مبرا هستم و شما بروید هر نیرنگی بلد هستی به کار ببندید و به تعبیری هر غلطی دوست دارید بکنید. قَالَ إِنِّي أُشْهِدُ اللَّهَ وَاشْهَدُوا أَنِّي بَرِيءٌ مِمَّا تُشْرِكُونَ؛ در آیات بعد هم آمده است: إِنِّي تَوَكَّلْتُ عَلَى اللَّهِ رَبِّي وَرَبِّكُمْ ۚ مَا مِنْ دَابَّةٍ إِلَّا هُوَ آخِذٌ بِنَاصِيَتِهَا ۚ إِنَّ رَبِّي عَلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ.
شیخ طوسی در ذیل این آیه «قَالَ إِنِّي أُشْهِدُ اللَّهَ وَاشْهَدُوا أَنِّي بَرِيءٌ مِمَّا تُشْرِكُونَ» می‌فرماید وقتی هود به قومش گفت شاهد باشید در حقیقت اتمام حجت است نه گرفتن شهود؛ شیخ همچنین واشهدوا یعنی اعلموا؛ بدانید.
تحدی هود بر قومش
این تعبیر هود در حقیقت تحدی است و اینکه از شما در برابر خداوند مقتدر کاری ساخته نیست. در روایات بیان شده است که قوم هود در درون کوه‌ها خانه می‌ساختند و قوم توانگر و قدرتمندی بودند.
در دوره‌ای که بنده رئیس هیئت علمی بعثه در حج بودم وزیری از سودان آمده بود؛ سودان در آن زمان با آمریکا درگیری و تقابل داشت و کشور فقیر و ضعیفی هم هست به گونه‌ای که دفتر وزیر این کشور یک اتاق بسیار کوچک و شبیه آبدارخانه ادارات ما بود؛ از او پرسیدند که شما با این وضعیت چگونه خود را با آمریکا درگیر می‌کنید و او جواب داد من معتقدم قدرت از آن خداست و هیچ کسی زورش به خدا نمی‌رسد ولی آنچه که جای نگرانی دارد این است که مبادا خداوند به خاطر رفتار نادرست و غلط ما دست از حمایت ما بردارد؛ تا وقتی حمایت خدا هست نگرانی وجود ندارد ولی نگرانی از آن است که توفیق حمایت الهی از ما سلب شود. این یک واقعیت است؛ اگر انسان در مسیر باشد: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ يَنْصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ؛ هود هم چنین تکیه‌ای بر خداوند دارد.
إِلَّا هُوَ آخِذٌ بِنَاصِيَتِهَا؛ هیچ کسی نیست مگر اینکه پیشانی و مهار او در دست خداوند است؛ در آیه دیگری هم فرمود: وَمَا مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ إِلَّا عَلَى اللَّهِ رِزْقُهَا وَيَعْلَمُ مُسْتَقَرَّهَا وَ مُسْتَوْدَعَهَا ۚكُلٌّ فِي كِتَابٍ مُبِينٍ؛ هیچ جنبنده‌ای در زمین نیست که رزق او وظیفه خدا نباشد و خدا او را روزی می‌دهد و محل استقرار و محل ودیعه او را می‌داند و همه این‌ها در یک کتاب مبین نوشته شده است. هود هم تاکید دارد هیچ جنبنده‌ای نیست مگر اینکه تحت قدرت خداوند است و خداوند بر مسیر درست است.
در آیه 57 فرمود: فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقَدْ أَبْلَغْتُكُمْ مَا أُرْسِلْتُ بِهِ إِلَيْكُمْ ۚ وَيَسْتَخْلِفُ رَبِّي قَوْمًا غَيْرَكُمْ وَلَا تَضُرُّونَهُ شَيْئًا ۚ إِنَّ رَبِّي عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ حَفِيظٌ؛ اگر شما حرف مرا نپذیرفتید و پشت کردید من ماموریت خودم را برای شما ابلاغ کردم. در سوره مبارکه انسان هم آمده است: إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَإِمَّا كَفُورًا. وظیفه من این بود که شما را به سمت خدا دعوت کنم ولی اگر شما قبول نکنید مابقی بر عهده خود شما خواهد بود. خداوند شما را عذاب کرده و از بین خواهد برد و قوم دیگری را به جای شما می‌آورد و فکر نکنید اگر شما ایمان نیاورید به خدا ضرر می‌زنید. پروردگار من بر همه چیز مراقبت و محافظت دارد و همه چیز در تحت سلطه اوست.؛ وَيَسْتَخْلِفُ رَبِّي قَوْمًا غَيْرَكُمْ وَلَا تَضُرُّونَهُ شَيْئًا.
از ویژگی‌های قوم هود یعنی عاد این بود که با اینکه یقین به درستی دعوت هود داشتند او را انکار کردند و عصیان رسولان الهی را محور اعمال خود قرار دادند و از حکم هر زورگوی جبار و عنودی تبعیت کردند ولی حاضر نبودند سخن هود را بپذیرند.
فضای مجازی مملو از سخنان کذب است
این یک خصلتی در طبیعت انسان است که حرف حق را به سختی می‌پذیرد؛ الان در فضای مجازی مطالب دروغ و کذب زیاد است و به تعبیر اصالت با کذب است؛ بسیاری از توصیه‌های پزشکی که در اینترنت وجود دارد مبتنی بر تجارب هر فردی است ولو اینکه درس پزشکی هم نخوانده است و جالب اینکه بسیاری هم بدون تحقیق، تبعیت می‌کنند در حالی که هیچ اساس و پایه‌ای ندارد ولی اگر مطلب دقیق علمی گفته شود مشتری کمتری دارد.
در عقاید هم همینطور است، مثلا وقتی کسی یک حرف باطل و بیهوده می‌زند و شبهه درست می‌کند جماعتی دنبال او راه می‌افتند ولی این همه مطلب صحیح و حقیقت وجود دارد و مشتری زیادی ندارد؛ گاهی برخی از این مطالب سخیف را برای بنده می‌فرستند به گمان اینکه بی‌جواب باقی مانده است و یا مطلب مهمی است.
ثمره این اقدام هود این بود که در دنیا و آخرت گرفتار لعنت شدند و لعنت هم یعنی دوری از رحمت خداوند. زندگی مانند این است که ما از کوهی بالا می‌رویم و کسی که در تمام مسیر ما را کمک می‌کند خداوند است؛ اگر ما مسلمان و شیعه اهل بیت(ع) شده‌ایم قدردان باشیم و بدانیم خداوند توفیق این کار را به ما داده است؛ اگر مؤمن هستیم و طلبه شده‌ایم و در جوار کریمه اهل بیت(ع) مشغول تحصیل و تدریس هستیم لطف خداوند است و اگر کسی قدر این نعمت را نداند و ناشکری کند توفیق از او سلب می‌شود.
انتهای پیام
منبع
