مروری بر اصول قرآنی در امر مذاکره

حجت الاسلام و المسلمین محمدعلی اسدی‌نسب، امام جمعه موقت بروجردبه گزارش ایکنا از لرستان به نقل از روابط عمومی دفتر امام جمعه بروجرد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی اسدی‌نسب، امام جمعه موقت بروجرد و مدیر گروه قرآن‌پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در یادداشتی که در اختیار رسانه‌ها قرار داده به موضوع «مروری بر اصول قرآنی؛ برای مذاکره با آمریکا» پرداخته که به شرح زیر است:

براساس آموزه‌های دینی، قرآن کریم در هر عرصه‌ لازم و هر تنگنایی دارای ارشادها و دستورالعمل‌هایی برای همگان در عرصه هدایت و امور ارزشی است. در شرایط خاص فعلی که سخن از مذاکره با آمریکا مطرح است لازم است به حکم مسلمانی و ادعای دینداری، بدانیم قرآن کریم در این عرصه چه اصولی را بیان کرده است که به‌نظر می‌رسد اصول فراوانی از جمله اصول ذیل مورد تأکید قرآن است:

اصل توسعه دید انسان به عالم غیب 

وحی بر پیامبران الهی نازل شده است تا انسان‌ها بدانند عالم هستی منحصر در دنیا نیست و اصالت با آخرت است و همه امور دنیا باید مقدمه‌ای برای آخرت باشد در نتیجه معیار ارزیابی سود و زیان باید در چنین مقیاسی محاسبه شود و نباید به خاطر مطامع دنیوی آخرت خود را تخریب و نابود سازیم بنابراین در آیه ۳۲ سوره مبارکه انعام آمده است: «وَ مَا الْحَياةُ الدُّنْيا إِلَّا لَعِبٌ وَ لَهْوٌ وَ لَلدَّارُ الْآخِرَةُ خَيْرٌ لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ أَفَلا تَعْقِلُونَ و زندگى دنيا جز بازى و سرگرمى نيست و البته خانه‌‏ آخرت، براى تقواپیشگان بهتر است؛ آيا تعقل نمی‌ورزید؟»

آیه فوق اشاره دارد که لازمه تقوا آن است که هدف انسان نباید منحصر به دنیا باشد و باید کارهای خود را برای آخرت انجام دهد در غیر این صورت از تقوا و عقل بهره‌ای ندارد. لازمه امروز این اصل این مطلب است که اگر در مبارزه با آمریکا خسارت‌های دنیوی داشته باشد باید آن را با سود اخروی و رعایت انسانیت مقایسه کرد. در نتیجه تحمل مشکلات باید بیشتر باشد و به سبب زیان‌های این دنیای محدود، آخرت ابدی خود را خراب نکنیم.

اصل کمک به عدالت

دین آمده است تا عدالت در جوامع بشری پیاده شود؛ قرآن کریم در آیه ۲۵ سوره مبارکه حدید هدف از ارسال پیامبران را چنین بیان می‌کند: «لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ، ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻣﺎ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺩﻟﺎﻳﻞ ﺭﻭﺷﻦ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻳﻢ ﻭ ﺑﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﻛﺘﺎﺏ ﻭ ﺗﺮﺍﺯﻭ (ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺣﻖ ﺍﺯ ﺑﺎﻃﻞ) ﻧﺎﺯﻝ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﺗﺎ ﻣﺮﺩم ﺑﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﺮ ﺧﻴﺰﻧﺪ.» منظور از عدالت، اجرای آن در همه جهان است و منظور از ناس در آیه فوق همه مردم اعم از مسئولان و مردم عادی است. کسانی که می‌گویند کمک به ملل مظلوم دیگر ربطی به ما ندارد از انسانیت و عدالت و آموزه قرآنی و ایمان بدورند.

اصل ضرورت مبارزه با ستمگران

یکی از ارزش‌های قرآنی در راستای عدالت انسانی مبارزه با ستمگران و کمک به مستضعفان در هر زمان و در هر مکان است که خداوند در قرآن کریم در آیه ۷۵ سوره مبارکه نساء در این رابطه می‌فرماید: «وَمَا لَكُمْ لَا تُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَالْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاءِ وَالْوِلْدَانِ. ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﭼﻪ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺧﺪﺍ ﻭ (ﺭﻫﺎیی) ﻣﺮﺩﺍﻥ ﻭ ﺯﻧﺎﻥ ﻭ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﻣﺴﺘﻀﻌﻒ (ﻛﻪ ﺳﺘﻤﻜﺎﺭﺍﻥ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺭﺍﻩ ﭼﺎﺭﻩ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺴﺘﻪﺍﻧﺪ) ﻧﻤﻰﺟﻨﮕﻴﺪ؟» که امروزه روشن‌ترین مصداق ستمگر، آمریکا و آشکارترین ملت مظلوم، مردم فلسطین و غزه است.

اصل مبارزه عهدشکنان

باید در تعامل با دولت‌ها سوابق آنان را در نظر گرفت و براساس آن مواجهه نمود، ساده لوحی را کنار زد و حسن ظن را نادیده گرفت و با آنان مبارزه کرد چراکه قرآن درباره دولت‌ها و افراد عهدشکنی چون ترامپ و امثال او در آیه ۱۲ سوره مبارکه توبه می‌گوید: «وَ إِنْ نَكَثُوا أَيْمانَهُمْ مِنْ بَعْدِ عَهْدِهِمْ وَ طَعَنُوا فِي دِينِكُمْ فَقاتِلُوا أَئِمَّةَ الْكُفْرِ إِنَّهُمْ لا أَيْمانَ لَهُمْ لَعَلَّهُمْ يَنْتَهُونَ؛ و اگر پيمان‌هاى خود را پس از عهد خويش بشكنند و آئين شما را مورد طعن قرار دهند با پيشوايان كفر پيكار كنيد چرا كه آنها پيمانى ندارند، شايد دست بردارند.»

اصل ضرورت پاسخ به طلب یاری مظلومان

قرآن در آیات متعددی پذیرش ظلم و ستم را مذموم دانسته و بر مقاومت در برابر ظالمان و یاری‌‌رسانی امت اسلامی به مظلومان و مستضعفان تأکید کرده است و در آیه ۳۹ سوره مبارکه شوری می‌فرماید: «وَالَّذِينَ إِذَا أَصَابَهُمُ الْبَغْيُ هُمْ يَنْتَصِرُونَ؛ و کسانی که هرگاه ستمی بر آنها رسد، تسلیم ظلم نمی‌شوند و یاری می‌طلبند.»

برای یاری ملت مظلوم فلسطین سه دلیل وجود دارد؛ یکی پیمان‌شکنی مکرر یهود و آمریکا و دوم امر قرآنی بر کمک به مظلومان و سوم فریاد و استغاثه آنان از مسلمانان دیگر، هر یک از این دلایل سه‌گانه به تنهایی کافی است تا با آمریکای جنایتکار و اسرائیل کودک‌کش مبارزه کنیم؛ علامه طباطبایی در تفسیر «المیزان» درباره این آیه آورده است که: «مؤمنين كسانی‌اند كه چون ببينند به يكى از مؤمنين ظلم شده از ديگران طلب نصرت مى‌كنند و چون همگى بر سر حق متفق و چون يک تن واحدند، قهراً اگر به يكى از ايشان ظلم شود مثل اين است كه به همه ايشان ظلم شده، يک دل و يک جهت در مقابل آن ظلم مقاومت نموده، نيروى خود را در يارى او به‌كار مى‌بندند.»

در روایت مسلم بین شیعه و سنی از پیامبر اسلام(ص) نقل شده است: «مَنْ سَمِعَ رَجُلاً یُنادِی یا لَلْمُسْلِمِینَ فَلَمْ یُجِبْهُ فَلَیْسَ بِمُسْلِم، کسى که صداى انسانى را بشنود که فریاد مى‌زند: اى مسلمانان به دادم برسید و کمکم کنید، کسى که این فریاد را بشنود و پاسخ نگوید، مسلمان نیست.» این روایت حتی قید مؤمن یا مسلمان را ندارد و می‌گوید هر فرد مظلومی که ندای یاری سر دهد اگر از طرف مسلمانان یاری نشود آنان مسلمان نیستند. وقتی چنین باشد وضعیت امت اسلامی نسبت به فریاد دادخواهی مردم مظلوم غزه روشن می‌شود.

اصل ضرورت کمک به مردم مظلوم 

کمک به مردم مسلمان مظلوم و لو حتی بدون طلب یاری آنان، لازمه ایمان است یعنی هرکس مسلمان است باید به مردم غزه با جان و مال خود و در حد توان خویش کمک نماید از این‌رو خداوند در آیه ۳۸ سوره مبارکه توبه می‌فرماید: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا مَا لَكُمْ إِذَا قِيلَ لَكُمُ انفِرُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ اثَّاقَلْتُمْ إِلَى الْأَرْضِ أَرَضِيتُم بِالْحَيَاةِ الدُّنْيَا مِنَ الْآخِرَةِ فَمَا مَتَاعُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا فِي الْآخِرَةِ إِلَّا قَلِيلٌ؛ ﺍی ﺍﻫﻞ ﺍﻳﻤﺎﻥ ! ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﭼﻪ ﻋﺬﺭ ﻭ ﺑﻬﺎﻧﻪ‌ای ﺍﺳﺖ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﻮﻳﻨﺪ: ﺑﺮﺍی ﻧﺒﺮﺩ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺧﺪﺍ ﺑﺎﺷﺘﺎﺏ (ﺍﺯ ﺷﻬﺮ ﻭ ﺩﻳﺎﺭﺗﺎﻥ) ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺭﻭﻳﺪ؛ ﺑﻪ سستی ﻭ کاهلی ﻣﻰﮔﺮﺍﻳﻴﺪ (ﻭ ﺑﻪ ﺩﻧﻴﺎ ﻭ ﺷﻬﻮﺍﺗﺶ ﻣﻴﻞ می‌کنید؟!) ﺁﻳﺎ ﺑﻪ ﺯﻧﺪگی ﺩﻧﻴﺎ ﺑﻪ ﺟﺎی ﺁﺧﺮﺕ ﺩﻝ ﺧﻮﺵ ﺷﺪﻩ‌اﻳﺪ؟ ﻛﺎﻟﺎی ﺯﻧﺪگی ﺩﻧﻴﺎ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺁﺧﺮﺕ ﺟﺰ ﻛﺎﻟﺎیی ﺍﻧﺪک ﻧﻴﺴﺖ.»

براساس آیه فوق مشکل اساسی کسانی که اهل مبارزه با استعمارگران نیستند حب متاع ناچیز و ترجیح دنیای حقیر خود بر آخرت ماندگار است اینان نه حقیقت پوچی دنیا را درک کرده‌اند و نه ماندگاری ابدی و حقیقی آخرت و ارزش والای آن را تعقل نموده‌اند. 

اصل عدم اعتماد به ظالمان

ما وظیفه داریم تا به ظالمان اعتماد نکنیم زیرا روحیه ستمگری ریشه همه فسادها و نقض عهدها و گناهان دیگر و از دست دادن حمایت الهی است؛ در این رابطه خداوند در آیه ۱۱۳ سوره مبارکه هود می‌گوید: «وَلَا تَرْكَنُوا إِلَى الَّذِينَ ظَلَمُوا فَتَمَسَّكُمُ النَّارُ وَمَا لَكُم مِّن دُونِ اللَّهِ مِنْ أَوْلِيَاءَ ثُمَّ لَا تُنصَرُونَ؛ ﻭ ﺑﻪ ﻛﺴﺎنی ﻛﻪ [ ﺑﻪ ﺁﻳﺎﺕ ﺧﺪﺍ ، ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻭ ﻣﺮﺩم ﻣﺆﻣﻦ ] ﺳﺘﻢ ﻛﺮﺩﻩ‌ﺍﻧﺪ، ﺗﻤﺎﻳﻞ ﻭ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻭ ﺗﻜﻴﻪ ﻣﻜﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺁﺗﺶ [ ﺩﻭﺯﺥ ] ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺭﺳﻴﺪ ﻭﺩﺭ ﺁﻥ ﺣﺎﻝ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺟﺰ ﺧﺪﺍ ﻫﻴﭻ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ ﻧﻴﺴﺖ، ﺳﭙﺲ ﻳﺎﺭی ﻧﻤﻰ‌ﺷﻮﻳﺪ» هرگونه تمايل واعتماد به ستمگران داخلى وخارجى، ممنوع است. آنان لايق پيروى و رهبرى نيستند.

براساس آیه فوق، هرگونه تمايل و اعتماد به ستمگران داخلى و خارجى، ممنوع است و تكيه بر ستمگران، گناه كبيره است. (هر گناهى كه قرآن درباره‌ى آن وعده‌ى آتش داده، گناه كبيره است) و به جاى تمسک به ظالم، به خدا باید توكل كنيم.

اصل مسابقه در امر خیر

دنیا محل مسابقه و سبقت گرفتن مؤمنان برای انجام کار خیر و کسب مغفرت پروردگار است بنابراین خداوند در آیه ۲۱ سوره مبارکه حدید می‌فرماید: «سابِقُوا إِلى‏ مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُم؛ و به سوی کسب مغرت پروردگارتان سبقت جویید».

جمهوری اسلامی با عنایت به اینکه مردم آن مسلمانند و پسوند اسلامی را دارد و از سوی دیگر توان مقابله نظامی با اسرائیل و آمریکا را با تدبیر رهبری به دست آورده است وظیفه مقابله با آمریکا را دارد و در این امر نباید از ملت مظلوم یمن ضعیفتر عمل نماید چرا که قدرت او ده‌ها برابر یمن است و باید از این قدرت درست بهره‌برداری نماید.

اصل ایمان به موضع رهبری و اعتقاد به برکات آن

رهبری معظم انقلاب منبع خیر و برکات فراوان برای دنیا و آخرت مردم و وحدت آنان و حفظ ارزش‌های قرآنی است از این‌رو استعمارگران و دشمنان این ملت تنها او و نهادهای زیر نظر او را هدف مهمترین و بیشترین حملات خود قرار داده‌اند و اگر مردم و مسئولان به کلام او گوش دهند امتی نمونه در جهان خواهند شد که نه ظلم به کسی می‌کنند و نه می‌تواند به آنان ستم کنند و همان واقعه‌ای که در بعد نظامی و دفاعی کشور افتاده است و در نتیجه هیچ ابرقدرتی جرئت حمله نظامی به ایران را ندارد، در عرصه اقتصادی و فرهنگی و سیاسی نیز رخ خواهد داد؛ لذا نباید تبلیغ کافران و منافقان در مردم تأثیر گذارد و برخی خیال کنند علت مشکلات مقاومت رهبر انقلاب در برابر زیاده خواهی‌های و دفاع از مظلومین است که قرآن کسانی را که می‌گفتند علت مشکلات شخص حضرت موسی(ع) است را توبیخ می‌کند و اشاره می‌کند که علت مشکلات اعمال خود شماها است و رفع آن در دست خدا است، در آیه ۱۳۱ سوره مبارکه اعراف می‌فرماید: «وَإِن تُصِبْهُمْ سَيِّئَةٌ يَطَّيَّرُوا بِمُوسَى وَمَن مَّعَهُ أَلَا إِنَّمَا طَائِرُهُمْ عِندَ اللَّهِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ؛ ﻭ ﭼﻮﻥ ﮔﺰﻧﺪ ﻭ ﺁﺳﻴﺒﻲ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻣﻰ‌ﺭﺳﻴﺪ، ﺑﻪ ﻣﻮسی ﻭ ﻫﻤﺮﺍﻫﺎﻧﺶ ﻓﺎﻝ ﺑﺪ ﻣﻰ‌ﺯﺩﻧﺪ؛ ﺁﮔﺎﻩ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ (ﺳﺮ ﺭﺷﺘﻪ) ﻋﻠﺖ ﺷﻮﻣﻰ ﻭ ﻧﺤﻮﺳﺖ (ﻛﻪ ﻋﻜﺲ ﺍﻟﻌﻤﻞ زشتی‌های ﺧﻮﺩ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺳﺖ) ﻧﺰﺩ ﺧﺪﺍﺳﺖ ، ﻭلی ﺑﻴﺸﺘﺮﺷﺎﻥ ﻧﻤﻰ‌ﺩﺍﻧﻨﺪ».

ممکن است با عنایت به مطالب بالا کسی بگوید چرا رهبری معظم انقلاب اجازه مذاکرات غیرمستقیم را به دولت داده است؟

در پاسخ باید گفت چون دولتی که منتخب مردم است اصرار بر مذاکره دارد و از سوی دیگر بخشی از مردم نیز چنین مطالبه‌ای دارند و هنوز بی‌فایده بودن مذاکره با آمریکا برای بسیاری حتی برخی از خواص و مسئولان روشن نشده است رهبری جهت هدایت مردم این بار هم اجازه مذاکره اما غیرمستقیم را داده‌اند اما ظاهراً این بار مرحله‌ای خواهد شد یعنی هر مرحله‌ای باید اقدام مشترک انجام شود نه آنکه ایران اقدام نماید و آمریکا دست از تحریم برندارد.

انتهای پیام


منبع

درباره ی nasimerooyesh

مطلب پیشنهادی

تقویت همکاری مالزی و اندونزی در زمینه توسعه صنعت حلال

به گزارش ایکنا به نقل از مترو تی وی نیوز، احمد زاهد حمیدی، معاون نخست‌وزیر …

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ